Thema 2026

De afgelopen decennia is de markt uitgegroeid tot een macht die alles doordringt. Kapitaal en financiële systemen hebben ongekende invloed gekregen en lijken zich steeds verder los te zingen van de samenleving die ze ooit moesten dienen. Evolutionair gezien is het een bekend verschijnsel: systemen die te machtig worden, ondermijnen uiteindelijk zichzelf. Tegelijkertijd is de rol van de overheid verschoven, de ethiek in de politiek vervaagd, en de samenhang in onze gemeenschappen verzwakt. Het resultaat? Een samenleving die steeds verder uit balans raakt.

Maar het gaat hier niet alleen om economie. Ook in het maatschappelijk en politieke debat lijkt het evenwicht zoek. Op snelwegen blokkeren boze boeren de weg, terwijl klimaatactivisten zich vastlijmen aan het asfalt, twee werelden die elkaar steeds minder lijken te begrijpen. In de Tweede Kamer klinken harde woorden, en buiten het Binnenhof ontvangen politici dreigbrieven in plaats van brieven vol ideeën. De toon verharden, de nuance verdwijnt. Polarisatie vergroot de kloof tussen groepen, terwijl ons vermogen om elkaar nog écht te horen afneemt. Discussies draaien steeds vaker om kortetermijngewin in plaats van om moreel kompas of gemeenschappelijk belang. Wat betekent verantwoordelijkheid nog, wanneer eigen gelijk zwaarder weegt dan het gesprek met de ander?

De vraag is niet óf we uit balans zijn, maar hoe we dat evenwicht kunnen herstellen. Welke rol speelt de markt in een samenleving die haar eigen fundamenten ondermijnt? Hoe hervinden we ethiek en vertrouwen in een politiek die mensen zou moeten verbinden in plaats van verdelen? En welke kracht kan de gemeenschap ontwikkelen om ons weer bij elkaar te brengen? Ook in ons eigen leven ervaren we die spanning. We proberen te voldoen aan verwachtingen, ons werk goed te doen, gezond te leven, betrokken te blijven en raken ondertussen uitgeput. De zoektocht naar balans is daarmee niet alleen maatschappelijk, maar diep persoonlijk: hoe blijven we overeind in een wereld die nooit stilstaat?

De Veerstichting nodigt ons dit jaar uit om de balans opnieuw op te maken: om te onderzoeken waar het evenwicht verloren ging, wie daarvan profiteert en hoe we het samen kunnen herstellen. Niet alleen door te analyseren, maar door verantwoordelijkheid te nemen als burgers, als instituties en als generatie. Want alleen door gezamenlijke inspanning kan een samenleving overeind blijven.

Durf jij het evenwicht te herstellen?

Voor verdere informatie over ons thema verwijzen wij u graag naar onze themavideo.